Typ TYPHOON

przez Witold Rychter · Opublikowano 24 lipca 2020 · Zaktualizowano 9 lutego 2023

OKRĘTY POZOSTAJĄCE NAJDŁUŻEJ W SŁUŻBIE:

Poniżej przedstawiany krótki rys okrętów typu Typhoon pozostających najdłużej na stanie Marynarki Wojennej Rosji.

TK 208 Dmitrij Donskoj

9 luty 1982: Przydział okrętu do Pierwszej Flotylli Atomowych Okrętów Podwodnych z bazą w Zapadnaja Lica.
Grudzień 1982: Przeniesienie okrętu z Severdovinska do bazy w Zapadnaja Licy.
1983-1984: Na okręcie testowany jest pierwszy w ZSRR system rakietowy SLBM D-19.
3 grudnia 1986:
18 stycznia 1987:
20 września 1989/91: Remont jednostki i przebudowa w stoczni Sevmash do projektu 941U. W 1991 roku remont zostaje anulowany.
1996: Wznowienie przerwanych prac remontowych i modernizacja okrętu do projektu 941U.
2002: Okręt otrzymuje nazwę Dmitrij Donskoj.
2002: Koniec remontu.
30 czerwca 2002: Początek testów zmodernizowanej jednostki.
26 lipca 2002: Rozpoczęcie prób morskich. Okręt ponownie wchodzi w skład floty lecz bez uzbrojenia.
Grudzień 2003: Dalsze próby morskie oraz decyzja o przebudowie związana z koniecznością testowania rakiet Buława które mają być wystrzeliwane z pokładu okrętu. Nowe rakiety mają być wystrzeliwane w 2005 roku.
9 październik 2005: Pierwsze wystrzelenie rakiety SS-NX-30 Buława SLBM. Okręt przebywał na powierzchni.
21 grudnia 2005: Pierwsze wystrzelenie rakiety SS-NX-30 Buława SLBM gdy okręt przebywał w zanurzeniu.
7 września 2006: Kolejny test rakiety Buława, która po kilku minutach zostaje zniszczona ze względu na problemy związane z systemem kontroli lotu. Pocisk spada do morza. Okręt powraca w zanurzeniu do bazy w Severdovinsku. Nieudana próba związana jest z awarią silnika pierwszego stopnia.
25 października 2006: Rozpoczęcie testów z rakietą Buława-M na Morzu Białym, która po około 200 sekundach po starcie zostaje zniszczona w wyniku uszkodzenia systemu kontroli lotów.
28 sierpnia 2008: Koniec remontu.

TK 17 Archangielsk

19 lutego 1988: Przydział okrętu do Pierwszej Flotylli Atomowych Okrętów Podwodnych z bazą w Zapadnaja Lica.
2002-2003: Dowódcą okrętu został V. Volkov.
17 lutego 2004: Okręt brał udział w ćwiczeniach wojskowych i na pokładzie gościł prezydenta Rosji Władimira Putina.
Okręt może zostać zmodyfikowany i przystosowany do przenoszenia pocisków cruise lub być wykorzystywany w operacjach specjalnych.

TK 20 Severstal

28 lutego 1990: Przydział okrętu do Pierwszej Flotylli Atomowych Okrętów Podwodnych z bazą w Zapadnaja Lica.
24 lipca 1999: Okręt brał udział w paradzie “Dzień Marynarki” w Severomorsku.
Od czerwca 2001 do grudnia 2002 okręt przebywał w stoczni Sevmash gdzie dokonywane były niezbędne naprawy.
Od 2001: Dowódcą okrętu jest A. Bogachev.

Wykaz okrętów podwodnych typu Typhoon

Nazwa okrętu	Rozpoczęcie budowy	Zwodowanie jednostki	Ukończenie budowy	Stan obecny okrętu
TK-208 Dmitriy Donskoy	30 kwietnia 1976	27 września 1980	29 grudnia 1981	Wycofany z czynnej służby w lutym 2023 roku. Okręt przez wiele lat służył jako platforma do wystrzeliwania rakiet balistycznych Buława.
TK-202	22 kwietnia 1978	23 września 1982	28 grudnia 1983	Wycofany z czynnej służby w czerwcu 1999 roku. Zezłomowany w latach 2003 – 2005.
TK-12 Simbirsk	19 kwietnia 1980	17 grudnia 1983	26 grudnia 1984	Wycofany z czynnej służby w czerwcu 1996 roku. Zezłomowany w latach 2006 – 2008.
TK-13	23 lutego 1982	30 kwietnia 1985	26 grudnia 1985	Wycofany z czynnej służby w czerwcu 1997 roku. Zezłomowany w latach 2007 – 2009.
TK-17 Archangielsk	23 lutego 1982	30 kwietnia 1985	26 grudnia 1985	Okręt od 2006 roku jest w rezerwie strategicznej, bez głównego uzbrojenia.
TK-20 Severstal	27 sierpnia 1985	11 kwietnia 1988	19 grudnia 1989	Okręt od 2004 roku jest w rezerwie strategicznej, bez głównego uzbrojenia.
TK-210	1986	1990		Okręt nigdy nie został dokończony a w 1990 roku postanowiono go zezłomować.⁹

W 1994 roku rozpoczęto modernizację wiodącego okrętu projektu 941, w celu przystosowania go do przenoszenia zmodernizowanych pocisków R-39M. Wobec jednak anulowania ich programu konstrukcyjnego, modyfikację przerwano. W zamian, okręt przystosowano do prowadzenia testów nowych pocisków balistycznych R-30 Buława.

Po kolejnym wycofaniu ze służby pozostałych jednostek tego projektu, TK-208 pozostał jedynym czynnym dziś okrętem tego typu, niepełniącym jednak służby operacyjnej, wykorzystywanym natomiast jako platforma testowa. Decyzję o tym rosyjskie ministerstwo obrony podjęło 5 grudnia 2011 roku.

W październiku 2014 roku pojawiły się spekulacje prasowe na temat zatonięcia okrętu u wybrzeżu Szwecji, w związku z operacją poszukiwawczą prowadzoną przez szwedzkie władze. Dziennikarze powoływali się na anonimowych informatorów i informacje z nasłuchu radiowego prowadzonego przez szwedzki wywiad.

Okręty tego typu pozostają nadal klasą samą dla siebie pod względem wielkości konstrukcji.

Witold Rychter

——————–

^{1, 2, 3, 4, 5, 6, 7} Pavel Podvig, Oleg Bukharin, Timur Kadyshev, Eugene Miasnikov: Russian Strategic Nuclear Forces. The MIT Press, 2004, ss. 304-306. ISBN 0-262-16202-4.

⁸ http://en.rian.ru/military_news/20100507/158917310.html

⁹ “Lodki Podvodnye”, Yu.V. Apalkov, Sankt Petersburg, 2002, ISBN 5-8172-0069-4.